Bản đồ mô tả đường bay của các loại UAV và tên lửa Nga tập kích Ukraine đêm 21, rạng sáng 22/10 (Ảnh: Military Analytics). Nói đến vũ khí tấn công dẫn đường chính xác tầm xa của Nga, giới phân tích nhắc ngay tới cặp song sát bom lượn có điều khiển và UAV tự sát tầm xa Geran (Hoa Phong lữ). Hai vũ khí này không loại trừ nhau, mà bổ sung cho nhau. UAV Geran được trang bị đầu đạn tiêu chuẩn nặng 90kg, nhẹ hơn đáng kể so với bom 250kg, loại nhỏ nhất của Nga.
Đáng chú ý, giá thành của hai loại vũ khí này gần tương đương nhau, trong đó UAV Geran-2 có phần nhỉnh hơn: Geran có giá từ 20. 000 đến 50. 000 USD (tùy phiên bản), trong khi bom FAB-500 với mô-đun UMPK có giá khoảng 25. 000 USD. Geran còn là phương tiện không thể thiếu cho hoạt động rải mìn từ xa. Hàng loạt bãi mìn chống xe cơ giới đã được quân đội Nga thiết lập thành công theo cách này trên khắp các vùng Kherson và Chernihiv của Ukraine.
Ví dụ, vào cuối mùa hè, đầu mùa thu, hàng trăm hecta cùng hàng chục con đường đất đã được quân đội Nga rải mìn PTM-3 bằng UAV Geran-2. Mặc dù việc mất đi một UAV đắt tiền như vậy là rất tốn kém, nhưng sáng kiến này vẫn xứng đáng “đồng tiền bát gạo”. UAV Geran Nga tập kích chính xác vào một trung tâm tuyển quân của Ukraine ở Sumy (Video: Telegram).
UAV Geran, hiện là vũ khí tấn công chính xác tầm xa giá rẻ của Nga, đã “nở rộ” với nhiều biến thể, trong đó có cả những phiên bản được điều khiển như UAV FPV, thậm chí được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao hiệu quả phá hủy mục tiêu.
Kể từ khoảng tháng 6, Geran cùng với UAV Gerbera đã được tích hợp camera và các tùy chọn điều khiển vô tuyến (modem vô tuyến), có thể truy đuổi rồi xóa sổ các mục tiêu di động cách xa tới 200km, với phương thức tập kích giống như UAV FPV. Để giúp UAV Geran-2 tấn công mục tiêu di động, ăng-ten CRPA đã được điều chỉnh, đồng thời tích hợp thêm các thành phần trí tuệ thông minh (AI).
Phiên bản UAV Geran-2 MS còn được trang bị hệ thống quan sát ảnh nhiệt và đường truyền dữ liệu video hai chiều, cho phép UAV truy đuổi trực tuyến mục tiêu di động như đoàn tàu hay xà lan. Tuy nhiên, chúng cũng có thể phát hiện mục tiêu cố định như các trạm biến áp, kho tàng, nhà ga, công xưởng và trận địa phòng thủ. Cần lưu ý rằng ở sát chiến tuyến, UAV Geran chỉ là hỏa lực phụ.
Vũ khí tấn công chính của quân đội Nga vẫn là bom lượn FAB, dù mức chính xác kém hơn nhưng bù lại có sức công phá lớn hơn. Tuy nhiên, theo thống kê, quân đội Nga đang ngày càng sử dụng phổ biến “tên lửa hành trình giá rẻ” Geran thay vì bom lượn UMPK, mặc dù Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga không hề thiếu bom UMPK và máy bay chiến đấu thả bom. UAV Nga tấn công Ukraine (Ảnh minh họa: Telegram).
UAV Geran-2 đã chứng minh khả năng mới trong việc tấn công các mục tiêu di động gần tiền tuyến và cung cấp hỗ trợ đường không tầm gần rất đắc lực cho lực lượng mặt đất, thông tin này được Tạp chí Military Watch của Mỹ khẳng định.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Trung tá Arsen Dmytryk thuộc Quân đoàn Azov số 1 của Vệ binh Quốc gia Ukraine, cho biết, UAV Geran đang gây ra mối đe dọa ngày càng tăng đối với các đơn vị Kiev ở tiền tuyến, đồng thời nhấn mạnh rằng, tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn đáng kể khi việc sản xuất loại vũ khí này của Nga tiếp tục được mở rộng.
Vào thời điểm mà tương lai của các vũ khí hỗ trợ trên không tầm gần vẫn còn là một dấu hỏi, khi tính hữu dụng của các máy bay cường kích truyền thống như A-10 của Mỹ hay Su-25 của Nga/Liên Xô đã bị suy giảm nghiêm trọng do phòng không ngày càng tiên tiến, thì những thành công của UAV Geran-2 có ý nghĩa quan trọng, vượt xa ra khỏi chiến trường Ukraine.
Khả năng ngày càng tăng của UAV Geran trong việc tìm kiếm linh hoạt cả mục tiêu cố định hoặc di động bên trong lãnh thổ Ukraine đã được các nhà phân tích chỉ ra. Đây chính là một yếu tố tiềm năng thay đổi cục diện chiến trường, bù đắp đáng kể cho việc Không quân Nga thiếu vũ khí tầm xa mạnh mẽ.
Việc tích hợp các đường truyền dữ liệu hoặc hệ thống quan sát đã biến những chiếc UAV Geran thành “tên lửa hành trình giá rẻ”, đặc biệt hiệu quả trong việc phá hủy các mục tiêu như hậu cần, pháo binh và hệ thống phòng không của Ukraine ở hậu phương. Ngoài ra, như miêu tả ở trên, Geran-2 cũng được Nga sử dụng để rải mìn chống tăng PTM-3, nhằm vào các tuyến đường tiếp tế của Ukraine ở sâu phía sau chiến tuyến.
Như vậy có thể khẳng định, UAV Geran-2 đã có tác động ngày càng tăng đối với cuộc xung đột Nga - Ukraine kể từ khi chúng bắt đầu được sử dụng. Hiện Nga sản xuất ồ ạt cùng lúc 2 biến thể gồm Geran-2 (sử dụng động cơ cánh quạt) và Geran-3 (sử dụng động cơ phản lực).
Bên cạnh những tiến bộ về khả năng của Geran, việc mở rộng sản xuất đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo đủ số UAV loại này để Nga sử dụng trong một cuộc chiến tiêu hao với cường độ cao, thực hiện các cuộc tấn công chính xác tầm xa nhưng với chi phí rất thấp. The Economist đưa tin hồi tháng 5 rằng, sản lượng UAV Geran của Nga đã tăng hơn 10 lần, từ 300 chiếc mỗi tháng lên hơn 100 chiếc mỗi ngày (3. 000 chiếc/tháng).
Financial Times nhận định: "Nga đang sản xuất tên lửa và UAV Geran-2 nhanh hơn mức sử dụng, góp phần tích trữ vũ khí, đồng thời gia tăng đáng kể áp lực lên hệ thống phòng thủ đang bị căng thẳng của Ukraine".

