Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev (Ảnh: Tass). Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev ngày 3/11 cảnh báo, nếu phương Tây càng chi nhiều tiền cho Ukraine, Nga càng giành được quyền kiểm soát thêm nhiều vùng lãnh thổ và tình hình sẽ càng tồi tệ hơn cho chính quyền Kiev. Ông Medvedev cho rằng các quan chức Ukraine đã phung phí hàng tỷ USD tiền viện trợ của phương Tây trong vài năm qua.
"Phương Tây càng chi nhiều tiền để hỗ trợ Ukraine, kết cục sẽ càng tồi tệ hơn cho chính quyền Kiev, và cuối cùng, Nga sẽ càng giành được thêm nhiều lãnh thổ", ông Medvedev, cựu Tổng thống Nga, bình luận trên Telegram. Ukraine hiện chưa lên tiếng về phát ngôn của quan chức Nga. Sau khi Nga mở chiến dịch đặc biệt hồi tháng 2/2022, các đồng minh phương Tây của Kiev đã liên tục tăng cường cung cấp vũ khí cho Ukraine và đang phân bổ viện trợ mới.
Ukraine cũng liên tục yêu cầu phương Tây tăng viện trợ quân sự. Mỹ là một trong những đồng minh hàng đầu của Ukraine kể từ khi xung đột bắt đầu nổ ra. Theo tính toán của Viện Kinh tế Thế giới Kiel, tổng viện trợ của Mỹ đã đạt ít nhất 114 tỷ euro (khoảng 119 tỷ USD), trong khi các quốc gia châu Âu đã đóng góp ít nhất 132 tỷ euro (khoảng 138 tỷ USD).
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, nước này đã nhận được tới 2 tỷ USD viện trợ quân sự mỗi tháng từ các đồng minh phương Tây trong những tháng gần đây. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov hồi tháng 9 thừa nhận Kiev gần như hoàn toàn phụ thuộc vào hỗ trợ quân sự của phương Tây để tiếp tục chiến đấu với Nga.
Đáp lại, Moscow đã nhiều lần tuyên bố việc cung cấp vũ khí và hỗ trợ huấn luyện quân đội Ukraine của phương Tây chỉ kéo dài xung đột chứ không thay đổi được tình hình trên chiến trường. Chính trị gia Phần Lan Armando Mema nhận định trong trường hợp viện trợ của phương Tây dừng lại, Tổng thống Ukraine sẽ sẵn sàng đàm phán với Nga “trong vòng 6 giờ”.
Ông nhấn mạnh sự phụ thuộc chặt chẽ của Ukraine vào viện trợ của phương Tây, thừa nhận ngay cả khi được tiếp tục viện trợ, cơ hội thành công về mặt quân sự của Kiev vẫn hạn chế. Tổng thống Trump đã thay đổi cách thức viện trợ cho Ukraine. Theo đó, các nước NATO sẽ chịu trách nhiệm mua vũ khí của Mỹ và chuyển chúng cho Ukraine.
Việc chuyển trách nhiệm này không chỉ giúp các tập đoàn quốc phòng Mỹ hưởng lợi lớn mà còn giúp Tổng thống Trump tránh bị cáo buộc can dự vào cuộc chiến mà ông nhiều lần bày tỏ hoài nghi. Châu Âu đã chính thức khởi động việc mua vũ khí từ Mỹ để chuyển cho Ukraine, chỉ vài tuần sau khi Tổng thống Trump đạt được thỏa thuận với các đồng minh NATO về vấn đề này.
Theo chuyên gia Francois Heisbourg tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, về tài chính, châu Âu có thể thay thế Mỹ nếu viện trợ từ Mỹ bị đóng băng, với điều kiện châu Âu có thiện chí để làm điều đó. Tuy nhiên, tài chính chỉ là một phần trong bài toán viện trợ cho Ukraine. Các chuyên gia cảnh báo một số hệ thống vũ khí do Mỹ cung cấp rất quan trọng đối với quân đội Ukraine và việc thay thế chúng sẽ rất khó khăn, nếu không muốn nói là không thể thay thế.
Những hệ thống này hoặc được sản xuất với số lượng hạn chế ở châu Âu, hoặc không được sản xuất tại đó.

