Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov (Ảnh: Reuters). "Khi mọi người nói đến lệnh "ngừng bắn", chúng tôi biết rằng họ (phương Tây và chính quyền Ukraine) chỉ muốn câu giờ", Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói trong một cuộc phỏng vấn với kênh YouTube Ultrahang của Hungary hôm 26/10.
Khi được hỏi liệu các điều kiện đàm phán của Nga về Ukraine có bao gồm sự linh hoạt về các vấn đề lãnh thổ hay không, đặc biệt là khi các khu vực Donbass, Kherson và Zaporizhia vẫn nằm dưới sự kiểm soát vũ trang của Ukraine, ông Lavrov cho biết: "Điều này được phản ánh trong nhiều cuộc thảo luận.
Tổng thống (Nga Vladimir) Putin thường xuyên đề cập đến vấn đề này khi được các nhà báo hỏi, hoặc khi gặp Tổng thống (Mỹ Donald) Trump, hoặc với Thủ tướng (Hungary Viktor) Orban, Thủ tướng (Robert) Fico, tất cả những người quan tâm đến việc đàm phán với Nga, hiểu rõ hơn về lập trường của Nga, họ luôn có cơ hội thảo luận bất cứ điều gì họ quan tâm". Nhà ngoại giao Nga tái khẳng định rằng các vùng lãnh thổ trên đều là “lãnh thổ lịch sử” của Nga.
Ông Lavrov nói rằng việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột Ukraine là chìa khóa để chấm dứt cuộc khủng hoảng này. "Nguyên nhân gốc rễ, đó chính là chìa khóa để hiểu cách thức chấm dứt tình trạng này một cách hiệu quả", ông Lavrov nhấn mạnh. Theo Ngoại trưởng Lavrov, Nga đã bị cáo buộc một cách bất công về việc vi phạm nhiều hiệp ước, ví dụ Bản ghi nhớ Budapest năm 1994. "Trước hết, chúng tôi công nhận Ukraine dựa trên Tuyên ngôn Độc lập và Hiến pháp của chính nước này.
Năm 1990, Tuyên ngôn Độc lập đã được thông qua, trong đó nêu rõ rằng Ukraine là một quốc gia phi hạt nhân, trung lập, không tham gia khối liên minh, đảm bảo quyền của tất cả các dân tộc thiểu số…", ông Lavrov nói. Ông nói thêm rằng khi Ukraine cố gắng gia nhập NATO với lý do rằng họ có "quyền lựa chọn liên minh", điều này đi ngược lại cách nhìn nhận tình hình của Nga.
Ông Lavrov lập luận rằng việc hỏi khi nào Nga sẽ "chấm dứt chiến tranh" là điều không công bằng với Moscow. Ông cho rằng cộng đồng quốc tế nên hỏi Ukraine trước. "Mọi người chỉ hỏi, khi nào Nga sẽ chấm dứt chiến tranh? Khi nào Nga sẽ có lệnh ngừng bắn? Một cuộc thảo luận trung thực cần yêu cầu Ukraine, trước hết, khôi phục quyền ngôn ngữ, khôi phục tất cả các quyền của các dân tộc thiểu số, bởi vì hiến pháp của họ quy định như vậy", Ngoại trưởng Nga phát biểu.
Theo Ngoại trưởng Lavrov, Nga không muốn can thiệp vào các cuộc thảo luận nội bộ của Mỹ về Ukraine, vì Mỹ đã chịu "áp lực rất lớn" từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Liên minh châu Âu (EU), những nước “không muốn có bất kỳ sự hợp tác nào giữa Mỹ và Nga về bất cứ điều gì”. Ông Lavrov khẳng định sáng kiến về một cuộc gặp thượng đỉnh mới giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đang được xem xét.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 26/10 tuyên bố Nga đánh giá cao nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc giải quyết xung đột Ukraine càng sớm càng tốt, nhưng Moscow vẫn tin rằng không có giải pháp nhanh chóng nào cho cuộc xung đột này.
"Mong muốn chân thành của ông Trump nhằm giải quyết tất cả các cuộc khủng hoảng cấp bách, bao gồm cả cuộc khủng hoảng liên quan đến Ukraine, chắc chắn sẽ mang lại những phản ứng tích cực, và (Tổng thống Nga Vladimir) Putin đã nhiều lần nói như vậy. Nhưng đôi khi sự vội vàng quá mức lại trái ngược hoàn toàn với thực tế, bởi vì một cuộc xung đột như Ukraine phức tạp đến mức không thể giải quyết trong một sớm một chiều", quan chức Điện Kremlin nhấn mạnh.
Ông Peskov nói thêm rằng các cuộc đàm phán hòa bình đã bị tạm dừng do Ukraine và các nước châu Âu không muốn nối lại chúng. Bình luận về khả năng diễn ra một cuộc gặp mới giữa ông Putin và ông Trump, vốn đã được thảo luận sau cuộc điện đàm của hai nhà lãnh đạo vào đầu tháng này, người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh hội nghị thượng đỉnh như vậy không nên được tổ chức chỉ vì lợi ích riêng, vì cả hai bên đều không muốn lãng phí thời gian.
"Quá trình này rất phức tạp và đòi hỏi cả hai bên phải thực hiện công tác chuẩn bị đáng kể trước khi các cuộc đàm phán cấp cao có thể diễn ra", ông Peskov lưu ý. Đầu tháng này, Tổng thống Trump đã kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc giao tranh dọc theo chiến tuyến hiện tại, hối thúc Moscow và Kiev "giữ nguyên hiện trạng" và đàm phán sau.
Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Lavrov nhắc lại rằng Moscow mong muốn một "hòa bình lâu dài, bền vững", trái ngược với một "lệnh ngừng bắn ngay lập tức, vô nghĩa".
Người đứng đầu Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF) và đặc phái viên tổng thống Nga về hợp tác kinh tế với các nước ngoài, ông Kirill Dmitriev, ngày 26/10 cũng khẳng định phái đoàn Nga đang truyền tải tới giới lãnh đạo Mỹ thông điệp rằng việc giải quyết xung đột ở Ukraine chỉ có thể thực hiện được bằng cách loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng.
“Chúng tôi đang truyền đạt rõ ràng quan điểm của Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng chỉ có một cuộc đối thoại mang tính xây dựng và tôn trọng mới có thể mang lại kết quả. Bất kỳ nỗ lực nào nhằm gây áp lực lên Nga đều vô nghĩa", ông Dmitriev nói. "Đặc biệt, chúng tôi tái khẳng định rằng việc giải quyết xung đột ở Ukraine chỉ có thể thực hiện được bằng cách giải quyết tận gốc rễ.
Tổng thống Putin đã nêu rõ quan điểm này trong bài phát biểu tại Bộ Ngoại giao Nga", ông nói thêm. Tổng thống Putin trước đó đã đưa ra một danh sách các điều kiện để bắt đầu đàm phán ngay lập tức với Kiev, bao gồm việc rút toàn bộ quân đội Ukraine khỏi tất cả các vùng lãnh thổ mà Nga tuyên bố sáp nhập, bao gồm Donetsk và Lugansk (còn gọi là Donbass), cũng như các vùng Kherson và Zaporizhia.
Khi chỉ ra những nguyên nhân gốc rễ dẫn đến xung đột ở Ukraine, Ngoại trưởng Lavrov từng đề cập đến mối đe dọa đối với an ninh của Nga từ phương Tây, vốn tìm cách kéo Ukraine vào khối quân sự của mình. Một nguyên nhân khác của cuộc xung đột là sự phân biệt đối xử với cộng đồng nói tiếng Nga, bao gồm thông qua luật cấm sử dụng tiếng Nga, theo ông Lavrov.
Moscow đã tuyên bố các mục tiêu chính của Nga khi mở chiến dịch quân sự bao gồm phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine, cũng như đảm bảo rằng Kiev cam kết trung lập về mặt pháp lý và từ bỏ hy vọng gia nhập NATO.

