Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: Reuters). Phát biểu tại Nhà Trắng cùng Thủ tướng Australia hôm 20/10, Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã nhận được lời mời từ Bắc Kinh và dự định đến thăm Trung Quốc "khá sớm vào năm sau". Ông Trump nói thêm rằng ông dự kiến sẽ hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị cấp cao APEC ở Hàn Quốc để đạt được một thỏa thuận thương mại "công bằng".
Hội nghị cấp cao APEC sẽ diễn ra từ ngày 31/10 đến ngày 1/11 tại thành phố Gyeongju, Hàn Quốc. Nhà lãnh đạo Mỹ đã nêu ra loạt vấn đề trọng tâm cần giải quyết trước khi bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại mới với Trung Quốc. Các vấn đề này bao gồm việc Trung Quốc kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, thuốc giảm đau gây nghiện fentanyl, việc mua đậu nành bị đình trệ.
“Tôi nghĩ rằng sau khi chúng tôi kết thúc các cuộc họp tại Hàn Quốc, Trung Quốc và tôi sẽ có một thỏa thuận thương mại thực sự công bằng và tuyệt vời”, ông Trump nói. Tổng thống Trump bày tỏ hy vọng Bắc Kinh sẽ tiếp tục mua đậu nành của Mỹ sau khi lượng nhập khẩu đậu nành của Trung Quốc - nước mua đậu nành lớn nhất - giảm mạnh trong bối cảnh căng thẳng thuế quan.
Tổng thống Trump cũng kêu gọi Trung Quốc “ngừng dòng chảy fentanyl”, cáo buộc Bắc Kinh không kiểm soát được việc xuất khẩu fentanyl khiến cuộc khủng hoảng fentanyl ở Mỹ trở nên nghiêm trọng hơn. Trước đó, Tổng thống Trump cảnh báo áp thuế mức thuế bổ sung 100% đối với hàng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ, cùng với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với “mọi phần mềm quan trọng”, có hiệu lực từ ngày 1/11.
Động thái này là phản ứng của ông Trump trước việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu các nguyên tố đất hiếm. Trung Quốc hiện chiếm ưu thế lớn trên thị trường liên quan các nguyên tố này, vốn có vai trò thiết yếu trong sản xuất công nghệ cao.
Trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 19/10, Tổng thống Trump thừa nhận việc áp thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc không phải là biện pháp bền vững đối với nền kinh tế Mỹ, nhưng Bắc Kinh đã buộc Washington phải hành động như vậy. Trước chỉ trích từ Mỹ về đất hiếm, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc He Yongqian hôm 16/10 cáo buộc Mỹ đang gây ra tâm lý "hoảng sợ không cần thiết", nhưng cũng cho biết Bắc Kinh sẵn sàng đối thoại thương mại để giải quyết căng thẳng.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết các hạn chế xuất khẩu nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, ngăn chặn việc sử dụng sai mục đích đất hiếm trong các ứng dụng quân sự, chẳng hạn vũ khí hủy diệt hàng loạt. Trung Quốc cũng chỉ ra rằng Mỹ đã áp đặt các hạn chế về chất bán dẫn đối với Bắc Kinh và đưa ra các quy định về hàm lượng linh kiện nước ngoài nhằm loại bỏ Trung Quốc khỏi chuỗi cung ứng Bắc Mỹ.
Đất hiếm được dùng để sản xuất nam châm, bộ phận quan trọng trong các nền tảng vũ khí của Mỹ như máy bay chiến đấu F-35, tên lửa hành trình Tomahawk và UAV Predator. Ngoài ra, nam châm đất hiếm còn được sử dụng rộng rãi trong robot, xe điện và ngành công nghiệp bán dẫn.

