Thắng Alejandro Davidovich Fokina 6-3, 6-4 ở chung kết ATP Swiss Indoors ở tuổi 19, Fonseca trở thành tay vợt trẻ thứ ba từng vô địch một giải ATP 500 kể từ khi hệ thống này được áp dụng vào năm 2009. Anh cũng là tay vợt Brazil đầu tiên giành danh hiệu lớn hơn ATP 250 trong 24 năm qua. "Cậu đã chơi thứ tennis không thể tin nổi. Cậu đúng là người sinh ra cho môn thể thao này, tương lai của cậu vô cùng tươi sáng", Davidovich Fokina nói về đàn em tuổi teen sau trận.
"Chắc chắn cậu sẽ là ‘Nole mới’, người có thể đánh bại Alcaraz và Sinner". Fonseca mừng danh hiệu ATP 500 đầu tiên, tại sân Trung tâm ở St. Jakobshalle, Basel, Thụy Sĩ hôm 26/10. Ảnh: Fonseca được ví như "Djokovic mới" không chỉ bởi lối đánh toàn diện, mà còn bởi chính những nhận xét của tiền bối Serbia. Khi nói đến khả năng chuyển sang làm HLV sau khi treo vợt, Djokovic tiết lộ học trò ưa thích chính là Fonseca.
Ở Miami Mở rộng hồi tháng 3, chủ nhân 24 Grand Slam công khai kỳ vọng Fonseca chen vào cuộc đua song mã của Jannik Sinner và Carlos Alcaraz. "Ai cũng thích xem những cuộc cạnh tranh đỉnh cao và tôi hy vọng Alcaraz, Sinner sẽ tiếp tục điều đó trong thời gian dài", Nole nói ở Miami. "Sẽ có những người trẻ hơn họ, ở thế hệ tiếp theo, nổi lên và thách thức. Tôi nghĩ những tài năng trẻ đó sẽ tham gia cuộc đua, Fonseca có thể làm được".
Khi Djokovic nói muốn huấn luyện Fonseca, nhiều người đùa rằng tay vợt 38 tuổi cuối cùng cũng tìm thấy người giúp anh giữ kỷ lục 24 Grand Slam tồn tại mãi. Nole được cho là tìm thấy truyền nhân, người sẽ ngăn cản Sinner và Alcaraz xô đổ những cột mốc mà anh gây dựng nên trong suốt sự nghiệp 20 năm.
Fonseca làm Djokovic nhớ đến câu chuyện cạnh tranh mà anh tham gia với Roger Federer và Rafael Nadal hai thập kỷ trước: "Tôi khá đồng cảm với người thứ ba, vì tôi từng ở hoàn cảnh đó, với Federer và Nadal ở giai đoạn đỉnh cao của họ. Chắc chắn tôi muốn thấy một người thứ ba xuất hiện giữa Sinner và Alcaraz". Trong bối cảnh quần vợt khan hiếm đối trọng của Alcaraz và Sinner, Fonseca nổi lên như một hiện tượng.
Anh là nhà vô địch trẻ nhất lịch sử Next Gen ATP Finals, khi đăng quang ở tuổi 18 vào cuối năm ngoái. Trước đó, Jannik Sinner (2019) và Carlos Alcaraz (2020) cũng đoạt giải ở độ tuổi này. Khi bắt đầu mùa 2024, Fonseca chỉ đứng ngoài top 700 thế giới, nhưng thăng tiến thần tốc để giờ đây đứng ở vị trí số 28. Đầu năm 2025, anh bắt đầu để lại dấu ấn ở sân chơi lớn, khi thắng hạt giống số 9 Andrey Rublev 3-0 ở vòng đầu Australia Mở rộng.
Tay vợt sinh năm 2006 sau đó đoạt danh hiệu ATP Tour đầu tiên tại Argentina Mở rộng năm nay, vào vòng ba Roland Garros, Wimbledon và Cincinnati Masters. Anh cũng vô địch giải Challenger ở Phoenix khi đánh bại những tên tuổi như Kei Nishikori và Alexander Bublik, trước khi giành chức vô địch lớn nhất từ đầu sự nghiệp ở Basel. Fonseca bắt lưới ở trận gặp Davidovich Fokina, tại sân Trung tâm ở St. Jakobshalle, Basel, Thụy Sĩ hôm 26/10.
Ảnh: Theo Fonseca, sự trưởng thành là yếu tố khiến anh khác biệt so với các tay vợt trẻ đương đại, và giống với Djokovic ngày xưa. "Tôi không muốn nghe có vẻ tự cao, nhưng tôi cho rằng mình khá trưởng thành so với tuổi", tay vợt tuổi teen nói. "Cha mẹ và đội ngũ của tôi luôn nói rằng tôi tiếp thu rất nhanh và có thể hiểu, áp dụng ngay những gì họ chia sẻ, điều mà nhiều người cùng tuổi khó làm được.
Từ lúc quyết định trở thành tay vợt chuyên nghiệp, tôi đã rất nghiêm túc và có trách nhiệm". Đối với hầu hết thanh thiếu niên, chiếc điện thoại gần như là vật bất ly thân. Nói họ bớt dùng điện thoại và dành thời gian đọc sách thường là chuyện bất khả thi. Nhưng với Joao Fonseca, việc gần như không lướt điện thoại khi rảnh và đọc nhiều sách hơn là bí quyết giúp anh duy trì sự cân bằng giữa cuộc sống và sự nghiệp quần vợt đang nở rộ.
"Thầy tôi không thích điện thoại chút nào," Fonseca cười khi nói về thói quen được thừa hưởng từ HLV Guiherme Teixeira. "Trước đây tôi chẳng bao giờ đọc sách nên việc thầy khuyến khích tôi làm điều đó là rất quan trọng. Giờ tôi đọc nhiều, chưa được như thầy nhưng tôi đang cố gắng. Không phải là tuần nào tôi cũng phải đọc, chỉ là để giảm tối đa thời gian lướt điện thoại thôi.
Khi bạn chẳng có gì làm, thay vì cầm điện thoại thì hãy đọc sách, để trở thành một người tốt hơn và học thêm điều gì đó". Ngoài việc đọc sách, Fonseca còn giữ cuộc sống giản dị bằng việc chơi game và dành nhiều thời gian cho gia đình, đặc biệt là ông nội Cristiano, người anh rất gắn bó. "Khi ở Rio, tôi luôn muốn ghé thăm ông. Tôi thấy ông rất vui mỗi khi tôi đến nhà", Fonseca kể. "Tôi hay chơi bài cùng ông và mấy người anh em họ.
Mỗi khi cả nhà tụ họp, thể nào cũng có người nói: 'Đi qua nhà ông chơi bài đi', và ông thích lắm. Ông luôn hỏi tôi về ATP Tour, về các trận đấu". Khi Fonseca thi đấu, ông nội thường căng thẳng hơn cả cháu. "Nếu trận đấu đang căng, ông tắt TV và hít thở sâu để bình tĩnh lại," Fonseca cười kể. "Rồi bật lên xem lại, mà nếu vẫn khó khăn thì ông lại tắt tiếp. " Gia đình luôn là điểm tựa của Fonseca.
Sau khi thắng Pierre-Hugues Herbert ở vòng hai Roland Garros năm nay, anh đã bật khóc trong cuộc phỏng vấn sau trận. Gia đình có mặt ngay trên khán đài, khiến khoảnh khắc này càng đặc biệt hơn. "Rất nhiều cảm xúc ùa đến", Fonseca nói sau trận đấu đó. "Tôi thấy bà bước xuống sân, bà đang khóc. Điều đó thật xúc động. Hơn nữa hôm đó lại là sinh nhật mẹ tôi, nên chiến thắng càng ý nghĩa hơn".
Hôm 26/10, cha mẹ Fonseca bay từ Brazil sang Thụy Sĩ, chỉ một tiếng trước khi trận chung kết diễn ra. Quyết định được hai vợ chồng đưa ra rất nhanh, trước trận đấu lớn nhất từ đầu sự nghiệp của Fonseca. Họ đã đồng hành cùng con trai ở môn thể thao này trong mười mấy năm qua. "Nó lúc nào cũng năn nỉ chúng tôi ra sân với nó", ông Christiano, cha của Fonseca, nói về những ngày đầu của cậu bé với tennis.
"Khi đó cây vợt quá to, nó không mang nổi, cứ kéo lê trên đất, trông buồn cười lắm". "Giải đầu tiên Joao tham dự là khi nó khoảng 9 tuổi", bà Roberta, mẹ của Fonseca, nhớ lại. "Vì các giải diễn ra cuối tuần nên chúng tôi bảo nó chỉ được chọn một giải. Nó chọn xong và thua ngay trận thứ hai. Vậy mà khi vừa ra xe, nó đã nói: ‘Làm ơn cho con đi giải khác tuần tới nhé! ’. Nó mê cảm giác cạnh tranh lắm, đó chính là động lực của nó".
Cha mẹ cùng Fonseca mừng danh hiệu ATP 500 đầu tiên, tại sân Trung tâm ở St. Jakobshalle, Basel, Thụy Sĩ hôm 26/10. Ảnh: Sự hâm mộ dành cho Fonseca đang lan rộng khắp thế giới sau những thành công của anh. Phong cách thi đấu giàu năng lượng, lối đánh tấn công dũng cảm cùng khả năng kết nối cảm xúc với khán giả khiến anh nhanh chóng trở thành hiện tượng.
"Tôi nghĩ mọi người thích tôi vì họ thấy tôi chơi tấn công mạnh mẽ, dám mạo hiểm trong những thời khắc quan trọng và luôn chiến đấu cho từng điểm số", tay vợt Brazil nói sau khi lên ngôi ở Basel. "Tôi thích thách thức những tay vợt giỏi nhất thế giới, vì khi đó tôi không có gì để mất và cảm thấy tự do". Đà thăng tiến của Fonseca hứa hẹn không dừng lại, khi tất cả đều đánh giá trần tiềm năng của anh là cao nhất từ sau lứa Alcaraz - Sinner.
Từ giờ đến khi thực sự trở thành "Djokovic mới", Fonseca có một nguyện vọng. "Mỗi lần dự một giải lớn, tôi đều nói với HLV rằng tôi hy vọng sẽ được chạm trán Djokovic", anh nói. "Tôi muốn được thi đấu với những huyền thoại, và tôi hiểu rằng với Novak, có lẽ sẽ không còn nhiều cơ hội như vậy".

